Aşırı Dinci Yahudilere Ne Denir?
Yahudi inancında, çeşitli inanç ve uygulama dereceleri bulunmaktadır. Bunların içinde aşırı dinci gruplar da mevcuttur. Bu makalede, aşırı dinci Yahudilere yönelik terimlerin anlamları, kullanımları ve bu grupların Yahudi toplumundaki yeri incelenecektir.
1. Haredi
Haredi, İbranice'de "titrek" veya "saygılı" anlamına gelir. Bu terim, genellikle aşırı dinci veya ultra-Ortodoks Yahudi topluluklarını ifade etmek için kullanılır. Haredi Yahudiler, geleneksel Yahudi yasalarına (Halakha) en katı şekilde bağlı olan gruplardır. Bu gruplar, dini yasaları günlük yaşamlarında sıkı bir şekilde uygularlar ve modern dünyanın birçok yönünden uzak dururlar.
Haredi topluluklar, genellikle geleneksel Yahudi kıyafetlerini giyerler, ayrı bir cemaat yaşam tarzını benimserler ve çoğunlukla dış dünyaya karşı izolasyonist bir yaklaşım sergilerler. Eğitimde ve evlilikte aşırı dini standartlarını korurlar ve dini kurumlarında eğitim alırlar.
2. Hasidik
Hasidik Yahudilik, Haredi toplulukların bir alt grubunu oluşturur. Hasidik Yahudilik, 18. yüzyılda Doğu Avrupa'da başlayan bir dini harekettir. Bu hareket, dini deneyimi ve bağlılığı daha fazla duygusal ve mistik boyutlara taşıyan bir ruhani lider olan "Rebbe"lerin etrafında toplanır.
Hasidik Yahudiler, sıkça dans ve müzik gibi ritüellerle dini uygulamalarını zenginleştirirler. Rebbe'ler, takipçileri için manevi rehberlerdir ve onlara dini konularda öğüt verirler. Hasidik cemaatler, genellikle sıkı bir dini yaşam tarzı benimserler ve kendi içlerinde toplumlarını yönetirler.
3. Neturei Karta
Neturei Karta, İbranice'de "Muhafazakâr Muhafızlar" anlamına gelir. Bu grup, İsrail Devleti'nin kurulmasına karşı çıkan aşırı dinci bir Yahudi hareketidir. Neturei Karta, Siyonist hareketi reddeder ve Yahudi devletini dini metinlere aykırı olarak görür.
Neturei Karta, özellikle Filistinlilere karşı işlenen zulümleri protesto etmek için çeşitli etkinlikler düzenler. Bunlar arasında İsrail bayrağını yakma, Siyonist liderleri lanetleme ve Filistinlilerle dayanışma içeren protestolar bulunur.
4. Chabad-Lubavitch
Chabad-Lubavitch, Hasidik bir Haredi grup olan Chabad'ın bir parçasını oluşturur. Bu grup, 18. yüzyılda Rusya'da başlayan bir Hasidik hareketidir. Chabad-Lubavitch, Yahudi eğitimi ve misyonerlik çalışmalarıyla bilinir.
Chabad-Lubavitch hareketi, Yahudi eğitimine büyük önem verir ve dünya çapında Yahudiliği yaymak için geniş bir misyonerlik çalışması yürütür. Bu grup, dünya genelinde Chabad evlerinde (Merkaz Chabad) toplanan birçok Yahudi cemaatini destekler.
5. Modern Haredi
Modern Haredi, geleneksel Haredi Yahudiliğinin daha modernize edilmiş bir formunu temsil eder. Bu grup, geleneksel Yahudi yasalarına sıkı bir şekilde bağlı kalırken, modern dünyanın bazı yönlerine daha fazla entegre olma eğilimindedir.
Modern Haredi Yahudiler, geleneksel Yahudi eğitimi alırken, aynı zamanda modern bilim ve teknolojiden faydalanırlar. Bu grup, dini yaşam tarzını korurken, aynı zamanda modern toplumda başarılı bir şekilde iş ve eğitim hayatına katılır.
Sonuç
Yahudi toplumunda, farklı inanç ve uygulama derecelerine sahip birçok grup bulunmaktadır. Aşırı dinci Yahudiler, genellikle Haredi veya Hasidik gruplara aittir ve geleneksel Yahudi yasalarına en katı şekilde bağlıdırlar. Ancak, bu grupların arasında farklı felsefi ve uygulama farklılıkları bulunmaktadır. Aşırı dinci Yahudilik, genellikle dini yaşam tarzlarını sıkı bir şekilde korurken, modern dünyaya karşı bir dereceye kadar izolasyonist bir yaklaşım benimser.
Yahudi inancında, çeşitli inanç ve uygulama dereceleri bulunmaktadır. Bunların içinde aşırı dinci gruplar da mevcuttur. Bu makalede, aşırı dinci Yahudilere yönelik terimlerin anlamları, kullanımları ve bu grupların Yahudi toplumundaki yeri incelenecektir.
1. Haredi
Haredi, İbranice'de "titrek" veya "saygılı" anlamına gelir. Bu terim, genellikle aşırı dinci veya ultra-Ortodoks Yahudi topluluklarını ifade etmek için kullanılır. Haredi Yahudiler, geleneksel Yahudi yasalarına (Halakha) en katı şekilde bağlı olan gruplardır. Bu gruplar, dini yasaları günlük yaşamlarında sıkı bir şekilde uygularlar ve modern dünyanın birçok yönünden uzak dururlar.
Haredi topluluklar, genellikle geleneksel Yahudi kıyafetlerini giyerler, ayrı bir cemaat yaşam tarzını benimserler ve çoğunlukla dış dünyaya karşı izolasyonist bir yaklaşım sergilerler. Eğitimde ve evlilikte aşırı dini standartlarını korurlar ve dini kurumlarında eğitim alırlar.
2. Hasidik
Hasidik Yahudilik, Haredi toplulukların bir alt grubunu oluşturur. Hasidik Yahudilik, 18. yüzyılda Doğu Avrupa'da başlayan bir dini harekettir. Bu hareket, dini deneyimi ve bağlılığı daha fazla duygusal ve mistik boyutlara taşıyan bir ruhani lider olan "Rebbe"lerin etrafında toplanır.
Hasidik Yahudiler, sıkça dans ve müzik gibi ritüellerle dini uygulamalarını zenginleştirirler. Rebbe'ler, takipçileri için manevi rehberlerdir ve onlara dini konularda öğüt verirler. Hasidik cemaatler, genellikle sıkı bir dini yaşam tarzı benimserler ve kendi içlerinde toplumlarını yönetirler.
3. Neturei Karta
Neturei Karta, İbranice'de "Muhafazakâr Muhafızlar" anlamına gelir. Bu grup, İsrail Devleti'nin kurulmasına karşı çıkan aşırı dinci bir Yahudi hareketidir. Neturei Karta, Siyonist hareketi reddeder ve Yahudi devletini dini metinlere aykırı olarak görür.
Neturei Karta, özellikle Filistinlilere karşı işlenen zulümleri protesto etmek için çeşitli etkinlikler düzenler. Bunlar arasında İsrail bayrağını yakma, Siyonist liderleri lanetleme ve Filistinlilerle dayanışma içeren protestolar bulunur.
4. Chabad-Lubavitch
Chabad-Lubavitch, Hasidik bir Haredi grup olan Chabad'ın bir parçasını oluşturur. Bu grup, 18. yüzyılda Rusya'da başlayan bir Hasidik hareketidir. Chabad-Lubavitch, Yahudi eğitimi ve misyonerlik çalışmalarıyla bilinir.
Chabad-Lubavitch hareketi, Yahudi eğitimine büyük önem verir ve dünya çapında Yahudiliği yaymak için geniş bir misyonerlik çalışması yürütür. Bu grup, dünya genelinde Chabad evlerinde (Merkaz Chabad) toplanan birçok Yahudi cemaatini destekler.
5. Modern Haredi
Modern Haredi, geleneksel Haredi Yahudiliğinin daha modernize edilmiş bir formunu temsil eder. Bu grup, geleneksel Yahudi yasalarına sıkı bir şekilde bağlı kalırken, modern dünyanın bazı yönlerine daha fazla entegre olma eğilimindedir.
Modern Haredi Yahudiler, geleneksel Yahudi eğitimi alırken, aynı zamanda modern bilim ve teknolojiden faydalanırlar. Bu grup, dini yaşam tarzını korurken, aynı zamanda modern toplumda başarılı bir şekilde iş ve eğitim hayatına katılır.
Sonuç
Yahudi toplumunda, farklı inanç ve uygulama derecelerine sahip birçok grup bulunmaktadır. Aşırı dinci Yahudiler, genellikle Haredi veya Hasidik gruplara aittir ve geleneksel Yahudi yasalarına en katı şekilde bağlıdırlar. Ancak, bu grupların arasında farklı felsefi ve uygulama farklılıkları bulunmaktadır. Aşırı dinci Yahudilik, genellikle dini yaşam tarzlarını sıkı bir şekilde korurken, modern dünyaya karşı bir dereceye kadar izolasyonist bir yaklaşım benimser.