Fosil yakıtlara aşırı bağımlılık nesillerin sağlığını tehlikeye atıyor

ERALP

Global Mod
Mod
Fosil yakıtlara aşırı bağımlılık nesillerin sağlığını tehlikeye atıyor
Hakemli tıp dergisi Lancet’in iklim değişikliğinin sağlık üzerine etkilerini incelediği yıllık raporu yerde yıl, “Lancet Sağlık ve İklim Değişikliği Geri Sayım 2022: İnsan Sağlığı Fosil Yakıtların İnsafında” başlığıyla yayımlandı.


27. Birleşmiş Milletler Taraflar Konferansı (COP27) öncesinde yayınlanan rapor, ötede sıcaklığın gıda güvensizliği, hane halkı hava kirliliği ve fosil yakıt endüstrisinin sağlıklı tek gelecekle uyumu üzerindeki etkisini 43 gösterge üzerinden ölçüyor.


Rapordaki bulgular, hükümetlerin ve şirketlerin mevcut ve gelecek nesillerin sağlığını ve hayatta kalmasını giderek henüz fazla tehdit fail stratejiler izlemeye sürme ettiğini ortaya koyuyor.


Fosil yakıt kullanımının yüksek oranda sürme etmesi nedeniyle, küresel enerji sisteminin karbon yoğunluğundaki eksilme 1992’deki seviyesine göre yüzde 1’in altında kaldı. Mevcut varyasyon hızıyla, enerji sisteminin tamamen karbondan arındırılmasının 150 yıl sürebileceği ve Paris Anlaşması kapsamında küresel ısınmanın 1,5 dereceyle sınırlandırılması hedefi giderek zorlaşacağı öngörülüyor.


Aralarında Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Meteoroloji Örgütü’nün durduğu 51 kurumdan 99 uzmanın çalışmalarını temsil fail rapor, University of College London tarafından yönetiliyor.


Ülkeler ve şirketler hala fosil yakıtlara öncelik veriyor


Fosil yakıtlar, hükümet ve şirketler tarafından sağlığa zarar verecek şekilde temiz enerji çözümlerine göre öncelikli görülüyor.


Raporda incelenen 86 hükümetten 69’u 2019’bile 400 milyar abd net fosil yakıt sübvansiyonu sağlarken, yerde sübvansiyonlar ülkelerin 31’inde sağlık harcamalarının yüzde 10’unu, ülkelerin 5’inde ise yüzde 100’ünün üzerinde bulunuyor.


Dünyadaki en yetişkin 15 petrol ve gaz şirketinin mevcut stratejileri sera gazı üretimlerinin 2030’bile yüzde 37, 2040’ta ise yüzde 103 artmasına yol açıyor ve yerde şirketlerin emisyonlarını kırmak üzere verdikleri taahhütleri yerine getirmediğini gösteriyor.


Fosil yakıt bağımlılığının sürmesi ve temiz enerjiye geçişteki gecikme nedeniyle, hana halkları kirli hava ya maruz kalıyor. Tehlikeli partikül madde konsantrasyonları (PM2.5) değerlendirilen 62 ülkede Dünya Sağlık Örgütü’nün tavsiyesini 30 kat aşarak insan sağlığını tehlikeye atıyor.


COVID-19 salgınına müdahale için harcanan 3,1 trilyon doların yaklaşık yüzde 30’unun sera gazı emisyonlarını ve hava kirliliğini kırmak için yeterli olacağı hesaplanıyor.


Öte yandan, rapordaki endişe verici göstergelere rağmen mevcut enerji, hayat pahalılığı ve iklim krizlerine sağlık merkezli tek yanıt verilerek enerji şirketlerinin hızla temiz kaynaklara geçişini hızlandırabilir ve sağlıkta eşitliğin olduğu tek gelecek oluşturulmasını sağlayabilir.


Gıda güvensizliği, bulaşan hastalık ve ölüm riski artıyor


Salgın, Rusya’nın Ukrayna’bile başlattığı savaş, küresel enerji krizi ve hayat pahalılığının sağlık üzerindeki etkileri, fosil yakıt bağımlılığının sürme etmesi nedeniyle henüz bile kötüleşiyor. Bu hâl, gıda güvensizliği, bulaşan hastalıkların yayılması, sıcaklığa tâbi hastalıklar, enerji yoksulluğu ve hava kirliliğine maruz kalmaktan kaynaklanan ölüm risklerinin artmasına yol açıyor.


İklim değişikliğini giderek henüz kötü hale getiren fosil yakıtların sağlık üzerindeki etkileri her ülkede güven sorununu gündeme taşıyor.


Aşırı sıcaklar 2020’dahi, 103 ülkede 1981-2010 yıllarına kıyasla 98 milyon henüz fazla insanın orta ve şiddetli gıda güvensizliğinden etkilenmesine yol açtı.


Küresel kara kadastro yüzde 29’u, 2012-2021 yıllarında 1951-1960 yıllarına göre her yıl henüz fazla ötede kuraklıktan etkilenerek insanları su ve gıda güvensizliği riskiyle karşı karşıya bıraktı.


Aşırı sıcaklar nedeniyle, 1986-2005 dönemine kıyasla 2012-2021 yıllarında tek yaş altındaki aile toplam 600 milyon gün (evlât başına 4,4 gün), 65 yaş üstü yetişkinler ise 3,1 milyar gün (kişi başına 3,2 gün) henüz fazla sıcak hava dalgası yaşadı.


Sıcaklığa tâbi ölümler 2000-2004 dönemine göre 2017-2021 döneminde yüzde 68 artarken, insanların sayı yüksek ve ötede yüksek yangın tehlikesi günlerine maruz kalma oranı 2001-2004 ile 2018-2021 dönemleri kıyaslandığında ülkelerin yüzde 61’inde artım gösterdi.


Sıcaklığa maruz kalma geçen yıl materyalizm 470 milyar potansiyel iş gücü saati kaybına yol açarken, az ve orta gelirli ülkelerin gayri safi yurt içi hasılasını ortalama yüzde 5,6 etkiledi ve hayat pahalılığı krizini kötüleştirdi.


Değişen ve kötüleşen iklim koşulları bulaşan hastalıklara bile yansıdı. Sıtmanın bulaşması için uygun olan süre 1951-1960 dönemine göre 2012-2021 yıllarında Amerika’nın keçiler bölgelerinde yüzde 32,1, Afrika’bile yüzde 15 arttı.


“İklim krizi bizi öldürüyor”


Raporda görüşlerine yer verilen Lancet Geri Sayım İcra Direktörü Marina Romanello, yerde yılki raporun atlas kritik tek kavşakta olduğunu gösterdiğini belirterek, şunları kaydetti:


“Küresel fosil yakıt bağımlılığının sayı sayıda küresel krizin ortasında sağlık zararlarını artırdığını, hane halklarını savunmasız, enerji yoksulluğuna ve tehlikeli seviyelerde hava kirliliğine maruz bıraktığını görüyoruz. Zorluklara rağmen, temiz enerji ve enerji verimliliğine hızlı tek geçişle birden eylemin hala milyonlarca insanın hayatını kurtarabileceğine üzerine açık kanıtlar var. Dünya kalça içindeyken, hükümetler ve şirketler sağlığı yerde eşzamanlı krizlere verilecek uyumlu tek yanıtın merkezine koyma ve herkes için sağlıklı, güvenli tek gelecek sağlama fırsatına sahip.”


Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ise “İklim krizi bizi öldürüyor. Sadece gezegenimizin sağlığını olumsuzlama, zehirli hava kirliliği, mütenakıs gıda güvenliği, henüz yüksek bulaşan hastalık salgını, rekor düzeyde ötede sıcaklar, kuraklık, seller ve henüz fazlası yoluyla insanların sağlığını baltalıyor.” ifadelerini kullandı.


Guterres, fosil yakıt bağımlılığının tek zihin önce azaltılması ve yenilenebilir enerji ve iklim direnci için sağduyulu yatırımlar yapılması çağrısında bulundu.


Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.