Çin, çatışma ikinci yılına girerken Moskova’ya biraz mühlet ve çok az yaygın destek şansı veriyor gibi görünen savaşı sona erdirmek için Rusya ile Ukrayna arasında ateşkes çağrısında bulundu.
Çin’in Cuma günü yayınlanan bir pozisyon belgesinde ana hatlarıyla belirtilen önlemlerin birçoğu, uygulandığı takdirde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e net faydalar sağlayacaktır. Buna, Rus birliklerini Ukrayna topraklarında donduracak bir ateşkes tedbiri ve Rusya’nın veto yetkisine sahip olduğu BM Güvenlik Konseyi tarafından onaylanmayan tüm yaptırımlara derhal son verilmesi çağrısı da dahildir.
Bir siyasi risk danışmanlığı ve danışma firması olan Eurasia Group’ta kıdemli analist olan Neil Thomas, “Teklif ABD ve çoğu Avrupa ülkesi için başlangıç olmayacak” dedi.
CNN’de konuşan ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Çin’in önerisinin “tüm ülkelerin egemenliğine saygı gösterilmesi” çağrısında bulunan ilk maddeden sonra sona ermesi gerektiğini söyledi.
Sullivan, “Rusya, Ukrayna’ya saldırmayı bırakıp askerlerini geri çekerse bu savaş yarın sona erebilir” dedi. “Ukrayna Rusya’ya saldırmadı. NATO Rusya’ya saldırmadı. ABD Rusya’ya saldırmadı. Bu, Putin’in Ukrayna’ya karşı yürüttüğü bir savaştı.”
Çin’in tavsiyeleri, ülkenin savaşa son verilmesi çağrısında bulunan Birleşmiş Milletler kararında çekimser kalmasından bir gün sonra geldi. Tedbir 32 çekimserle 141-7 gitti. BM kararı, Rus birliklerinin Ukrayna topraklarından çekilmesi talebini içeriyordu.
“Burada önümüzde bir barış planı var. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock Perşembe günü BM Genel Kurulu’nda yaptığı açıklamada, “Buna Birleşmiş Milletler Şartı deniyor” dedi. Bu nedenle barışa giden yol çok açık: Rusya, askerlerini Ukrayna’dan çekmelidir. Rusya bombalamayı durdurmalı. Rusya, BM Şartı’na geri dönmelidir.”
Bu başkanın taleplerini yansıtıyor Volodymyr ZelenskyRus birlikleri ayrılana kadar savaşmaya devam edeceğini söyleyen hükümet. Moskova, saldırılarını durduracağına dair hiçbir işaret göstermedi ve ilhak konusunda düzmece referandumlar düzenledikten sonra doğu Ukrayna ve Kırım’ın bazı kısımlarını toprakları olarak talep etmeye devam ediyor.
Eleştiri, savaşın başlangıcından bu yana Pekin’i yabancılaştırmamaya çalışan Ukrayna’dan daha hafif geldi.
Kiev’in Pekin’deki üst düzey diplomatı Zhanna Leshchynska, “Tabii ki Ukrayna Çin’i kendi tarafında görmek istiyor” dedi. “Şu anda Çin’in Ukrayna’nın çabalarını desteklemediğini görüyoruz” ancak “Rusya Federasyonu’nu savaşı durdurmaya ve askerlerini Ukrayna topraklarından çekmeye de teşvik etmelerini umuyoruz.”
Barış önerisi duyurulmadan önce ABD ve Avrupa’nın şüpheciliği, Çin’in Ukrayna’da on binlerce kişiyi öldüren ve milyonları evlerinden eden bir çatışmada birçok başkentte nasıl tarafsız bir arabulucu olarak görülmediğinin altını çizdi.
Pekin, Rusya’nın savaş gerekçelerinden bazılarını defalarca savundu – özellikle Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün genişlemesine karşı koymak için – işgalin kendisini desteklemediğinde ısrar etti.
Teklifin yayınlanmasından günler önce, Çin’in üst düzey diplomatı Wang Yi, Moskova’da Başkan Putin ile bir araya geldi ve ülkeler arasındaki bağların “dağ kadar sağlam” olduğunu ve “uluslararası tehlikenin sınavına dayanabileceğini” söyledi. Bu arada Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Putin ile en az dört kez görüşmesine rağmen, savaşın başlamasından bu yana Zelenskyy ile konuşmadı.
Çin’in Cuma günkü önerisinin çoğu, Tayvan gibi konularda ABD ile uğraşırken uzun süredir devam eden dış politika pozisyonlarını yineledi.
‘Barış önerisi yok’
Avrupa Birliği’nin Çin Büyükelçisi Jorge Toledo, “Bu bir barış önerisi değil” dedi. “Bu bir pozisyon belgesi.”
Salıverilmeden kısa bir süre sonra başka bir Avrupalı diplomat, Çin’in genellikle kabul edilebilir bir anlaşmaya varılmadan önce gerçekleşen yoğun mekik diplomasisinde başarısız olduğunu söyledi. Diplomat, Çin teklifini varışta ölü olarak nitelendirdi.
Çin dışişleri bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin, Cuma günü eleştirilere yanıt vererek, önerinin “Çin’in barış görüşmelerine olan bağlılığını gösterdiğini” söyledi.
Çin’in hamlesi, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’nın savaşa son vermek için kampanyasını hızlandırmasının ardından geldi. küresel ekonomi.
Washington’da bile, azınlık görüşü olsa da, ABD’nin çatışmayı sona erdirmeden Ukrayna’yı daha ne kadar desteklemeye devam edebileceği konusunda Kongre’de bir miktar suskunluk var. Başkan Joe Biden, bu hafta Kiev’e yaptığı sürpriz gezide Zelenskyy’ye ABD’nin Ukrayna’ya “sarsılmaz desteği” olduğunu söyledi.
Savaş devam ederken, Çin’in Moskova’ya yardım etmede daha aktif bir rol üstlenebileceğine dair endişeler artıyor.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken Perşembe günü Pekin’in büyük ihtimalle Çin şirketlerinin Rusya’ya Ukrayna’daki savaşı için ölümcül olmayan, “ikili kullanım” desteği sağlamasını onayladığını söyledi. Çin, ABD’yi Ukrayna’ya silah tedarik ederek çatışmayı kışkırtmakla suçlayarak iddiaları reddetti.
Beyaz Saray daha önce, ABD’li yetkililerin Çin’in bunu yapmayı düşündüğüne dair istihbarat konusundaki endişelerini dile getirmesinin ardından Pekin’i Rusya’ya ölümcül yardım sağlamaması konusunda uyarmıştı. Yetkililer, Pekin için sonuçların ne olacağını söylemediler, ancak bunu geçilmemesi gereken kırmızı bir çizgi olarak gördüklerini söylediler.
Başkan Kiev’den ayrıldıktan sonra ABD Savunma Bakanlığı, önceki yardımla uyumlu olarak topçu mühimmatı, anti-zırh sistemleri ve hava gözetleme radarlarını içeren 460 milyon dolarlık bir yardım paketi hazırladı.
ABD ulusal güvenlik danışmanı Sullivan, CNN’e verdiği röportajda 2 milyar doların daha yolda olacağını belirterek, Zelenskyy ve Biden’ın Ukrayna’nın F-16 jetleri alma olasılığını görüştüklerini de sözlerine ekledi.
Sullivan, “F-16’lar kısa vadeli bir savaş meselesi değil” dedi. “F-16’lar Ukrayna’nın uzun vadeli savunması meselesi ve bu Başkan Biden ile Başkan Zelenskyy arasındaki bir konuşma.”